ಮುರಳೀಧರ ಉಪಾಧ್ಯ ಹಿರಿಯಡಕ
1983ಡ್ದ್ - 2009ನೆ ಇಸ್ವಿ ಮುಟ್ಟ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯೊಗು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿನ 9 ನೆಂಪುದ ಸಂಚಿಕೆಲು ಅಚ್ಚಾತ.ಈ ನೆಂಪುದ ಸಂಚಿಕೆಲ್ಡ್ ಇಪ್ಪುನ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಈ ಲೇಖನೊದ ಉದ್ದೇಶ. ಏತೊ ಲೈಬ್ರೆರಿಲೆಡ್ ಇಂಚಿ ನೆಂಪುದ ಸಂಚಿಕೆಲೆನ್ ಒರಿಪ್ಪಾವೊಂದು ಬಪರ್ುಜ್ಜೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಒಂಜಿ ನೂದು ವರ್ಷ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ ಈ ಸಂಚಿಕೆಲೆಡ್ ಏರೆರ್ ಎಂಚಿನ ಬರೆದೆರ್ಂದ್ ನಾಡೊರೆ ಸಂಶೋಧಕರೆಗ್ ಬಂಗ ಆವುಂಡು.
ತುಳುಕೂಟ ಬೆಂಗಳೂರುದಗುಲು ನಡಪುಡಾದ್ ಕೊರಿನ ತುಳುಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ ಬೆಂಗಳೂರ್ದ ಚೌಡಯ್ಯ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಹಾಲ್ಡ್ 1983ನೆ ಇಸ್ವಿ ಫೆಬ್ರವರಿ 10-21ನೆ ತಾರೀಕ್ ನಡತ್ಂಡ್. ಈ ಸಮ್ಮೇಳನೊದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ್ ಪ್ರೊ. ಕು. ಶಿ ಹರಿದಾಸ ಭಟ್ರ್. ಬೆಂಗಳೂರು ತುಳುಕೂಟದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ್ ವಿಶುಕುಮಾರ್, ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿ ಮಂ. ಆನಂದ ಶೆಟ್ಟಿ, ಸ್ವಾಗತ ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರ್ ಕೆ. ಸದಾನಂದ ಶೆಟ್ಟಿ, ಆದಿತ್ತೆರ್. ಈ ಸಮ್ಮೇಳನೊಡು ಎಂ. ವಿ. ಹೆಗ್ಡೆ (ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ), ಬಿ. ದೂಮಪ್ಪ ಮಾಸ್ತರ್ (ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ), ಕುಂಬಳೆ ತಿಮ್ಮಪ್ಪ (ಯಕ್ಷಗಾನ), ಶಾಮಸುಂದರ್ ಶೆಟ್ಟಿ (ಚಲನಚಿತ್ರ) ಮೊಗುಲೆಗ್ ಸನ್ಮಾನ ಮಲ್ತೆರ್. ತುಳು ಪತ್ರಿಕೆ ನಡಪಾವುನ ಅಮ್ಮೆಂಬಳ ಬಾಳಪ್ಪ, ಮೊಕ್ಲೆಗ್ ಈ ಸಮ್ಮೇಳನೊಡು ಗೌರವ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮಲ್ತ್ಂಡ್.
ಬೆಂಗಳೂರು ತುಳು ಸಮ್ಮೇಳನೊದ ನೆಂಪುದ ಸಂಚಿಕೆದ ಪುದರ್ 'ಪೊಲರ್ು'. ಈ 'ಪೊಲರ್ು' ಸಂಚಿಕೆದ 'ತಿರ್ಲ್'ಲಾ ಗಟ್ಟಿಉಂಡು. ಡಾ| ಉಳಿಯಾರು ಪದ್ಮನಾಭ ಉಪಾಧ್ಯಾಯರೆನ 'ದ್ರಾವಿಡ ಬಾಸೆಲೆಡ್ ತುಳುತ ಸ್ಥಾನ', ಹೈದರಾಬಾದ್ದ ಡಾ| ಬಿ. ರಾಮಚಂದ್ರ ರಾಯೆರೆನ 'ದ್ರಾವಿಡ ಬಾಸೆಲೆಡ್ ತುಳುತ ಸ್ಥಾನ', ಡಾ| ಮ. ರಾಜೀವ ಆರೆನ 'ತುಳುವರು - ಇತಿಹಾಸ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಭಾಷೆ', ಡಾ| ಯು. ಪಿ. ಉಪಾಧ್ಯಾಯೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಡಾ| ಸುಶೀಲಾ ಉಪಾಧ್ಯಾಯೆರ್ನ 'ತುಳು ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಸಂರಕ್ಷಣೆ', ಬಿ. ರಾಮ ಕಿರೋಡಿಯನ್ರೆನ 'ತುಳು ನಾಟಕ ರಂಗ ಎಡ್ಡೆ ಆವಾ?', ಗೀತಾ ಕುಲಕಣರ್ಿ ಬರೆದಿನ 'ತುಳು ಪೊಂಜೋವು ಆನಿ-ಇನಿ', ಸುನೀತಾ ಶೆಟ್ರೆನ 'ಬದಿ', ಎಂ. ಶಂಕರ ನಾರಾಯಣ ಸಾಮಗೆರೆನ 'ಯಕ್ಷಗಾನೊಡು ತುಳು ಅತ್ತಡ್, ತುಳುಟ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ಅಂದ್ದ್', ಕಯ್ಯಾರ ಕಿಞ್ಞಣ್ಣ ರೈಕುಲು ಬರೆದಿನ 'ತುಳು ಕವಿತೆದ ಮೂಲ ಪಾಡ್ದನ', ಲೇಖನೊಲು ಈ ನೆಂಪು ನಂಬಿಕೆಟ್ ಉಲ್ಲ. ಡಾ| ಎಂ. ರಾಮ ಬರೆದಿನ ಅಂಟಿಕ್ವಿಟಿ ಆಫ್ ತುಳುನಾಡು, ಪೀಪ್ಲ್ ಆಂಡ್ ಲಾಂಗ್ವೆಜ್ ಡಾ| ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಟಿ. ಶೆಟ್ರ್ ಬರೆದಿನ ಸಮ್ ಸುಪರ್ಸ್ಟಿಷನ್ಸ್ ಆಫ್ ಹಿಂದು ತುಳುವ ಉಮೆನ್ಸ್ ಲೈಫ್ ಸೈಕಲ್ ನಯ್ಯಂವಳ್ಳಿ ಸದಾಶಿವ ಜತ್ತನ್ನೆರೆನ ತುಳುನಾಡು - ಎ ಬರ್ಡ್ಸ್ ಐ ವ್ಯೂ ಈ ನಂಬಿಕೆಡುಪ್ಪುನ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಲೇಖನೊಲು.
ತುಳುನಾಡ್ದ ಇತಿಹಾಸ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಿನಿಮಾ, ನಾಟಕ, ಆಥರ್ಿಕ ಪ್ರಗತಿದ ಮಿತ್ತ್ ಕೇಂಡಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಲೆಗ್ ಎ. ವಿ. ನಾವಡ, ಕನರಾಡಿ ವಾದಿರಾಜ ಭಟ್ಟ, ಕೆ. ವೆಂಕಟರಾಮಾಚಾರ್ಯ ಸುರತ್ಕಲ್, ಪ್ರೊ. ಶ್ರೀಪತಿ ತಂತ್ರಿ, ವಡಾರು ಮಹಾಬಲೇಶ್ವರ ಭಟ್ಟ, ಪ್ರೊ. ಎಂ. ರಾಜಗೋಪಾಚಾಲಾರ್ಯ, ಸೀತಾನದಿ ಗಣಪಯ್ಯ ಶೆಟ್ಟಿ, ಎನ್. ಶಂಕರನಾರಾಯಣ ಭಟ್ಟ, ಎಂ. ಪ್ರಭಾಕರ ಜೋಶಿ, ನಾ. ವುಜಿರೆ, ಶಶಿಕಲಾ ರಾಜಶೇಖರ್, ಚಿರಂಜೀವಿ' ಉಜಿರೆ, ಕೆ. ಜೆ. ಶೆಟ್ಟಿ ಕಡಂದಲೆ, ಅ. ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಶೆಟ್ಟಿ ಪೊಳಲಿ ಮೊಗುಲು ಮಾತಾ ಗೊರ್ತಿನ ಉತ್ತರ 'ಪೊಲರ್ು'ಡ್ ಅಚ್ಚಾತಂಡ್. ಪಾ. ವೆಂ. ಆಚಾರ್ಯ, ಮಂದಾರ ಕೇಶವ ಭಟ್, ವೆಂಕಟರಾಜ ಪುಣಿಂಚತ್ತಾಯ, ಕುದ್ಕಾಡಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ರೈ, ವಾಮನ ನಂದಾವರ, ಏರ್ಯ ಚಂದ್ರಭಾಗಿ ರೈ ಮೊಗುಲೆನ ಕವಿತೆಲು ಈ ಸಂಚಿಕೆಡ್ ಉಲ್ಲ. ಕವಿತೆ ಸ್ಪಧರ್ೆಡ್ ಬಹುಮಾನ ಪಡೆಯಿನ 'ಕಾಲಚಕ್ರ' (ಎಚ್. ಶಕುಂತಲ), 'ಎನ್ನ ಕ್ರಾಂತಿ' (ಪ್ರಭಾಕರ ಶಿಶಿಲ) ಕಬಿತೆಲು, ಬಹುಮಾನ ಪಡೆತಿನ ಕತೆ 'ಸತ್ಯದ ನೆತ್ತಿಡ್ ಅಲರ್ುನಿ' (ರಾಜಾ ಬಂಟ್ವಾಳ) ಮೂಲು ಅಚ್ಚಾದುಲ್ಲ.
ಕುಡ್ಲದ ತುಳುಕೂಟ ನಡಪುಡಾಯಿನ ಮೂಜಿನೇ ಸಮ್ಮೇಳನತ (11-2-1984) ನೆಂಪುದ ಸಂಚಿಕೆ - 'ಮದಿಪು'. ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದಿತ್ತಿನ ಎಂ. ವಿ. ಹೆಗ್ಡೆರೆನ ದರ್ಬದ ಗುರಿಕಾಮರ್ೆದ ಪಾತೆರ 'ಪರ್ಬದ ಪಂದರ್್ಕಾಯಿ'ಕ್ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ ಉಂಡು. ಸತ್ಯಮಿತ್ರ ಬಂಗೇರೆನ 'ಅಳಿಯಸಂತಾನ ಕಟ್ಟದ ಗುಟ್ಟು', ಧಮರ್ಾಧಿಕಾರಿ ಡಿ. ಮಂಜಯ್ಯ ಹೆಗ್ಡೆರೆನ 'ದೇವೆರ್' ಈ ನಂಚಿಕೆಡಿಪ್ಪುನ ಲೇಖನೊಲು. ಎಂ. ವಿ. ಹೆಗ್ಡೆರೆನ 'ಮದ್ಮೊಳತ್ತ್ ಮರ್ಮಾಯೆ' ಒಂಜಿ ಪೊಲರ್ುಗಂಟ್ ಕತೆ. ಎಂ. ವಿ. ಹೆಗ್ಡೆ, ಸಂಕಯ್ಯ ಭಾಗವತೆರ್, ಬಡಕಯಿಲ್ ಪರಮೇಶ್ರಯ್ಯ, ಎಂ. ಆರ್. ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರಿ, ಪರ್ಕಳ ಮಾರಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟಿ, ಬಿ. ದೂಮಪ್ಪ ಮಾಸ್ಟರ್, ಅಮೃತ ಸೋಮೇಶ್ವರ, ಮಂದಾರ ಕೇಶವ ಭಟ್ಟ, ಪ್ರಮೋದ ಸುವರ್ಣ, ಈಶ್ವರ ಭಟ್ಟ ಪುತ್ತಿಗೆ ಈ ಕವಿಕುಲೆನ ಕವಿತೆಲು 'ಮದಿಪು'ಡು ಉಲ್ಲ.
ಕುಡ್ಲದ ತುಳು ಕೂಟ ನಡಪುಡಾಯಿನ ಮೂಲ್ಕಿದ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ತುಳು ಸಮ್ಮೇಳನೊಡು (ಎಪ್ರಿಲ್ 15, 1989) ನೆಂಪುದ ಸಂಚಿಕೆ 'ಪನಿಯಾರ'. ಕಾವ್ಯ (ಪಾದೇಕಲ್ಲು ವಿಷ್ಣು ಭಟ್) ಯಕ್ಷಗಾನ ಪುನಂಗೊಲು (ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಬಿಳಿಮಲೆ) ಗದ್ಯ (ಪಿ. ಗಣಪತಿ ಭಟ್), ನಾಟಕೊಲು (ಎಂ. ಪ್ರಭಾಕರ ಜೋಶಿ), ಕಾದಂಬರಿ ಕಿನ್ಯ ಕತೆಕುಲೆನ (ಮೋಹನ ಪಾರೆಪ್ಪಾಡಿ) ವಿಮಶರ್ೆ ಈ ಸಂಚಿಕೆಡ್ ಉಂಡು. 'ಪನಿಯಾರ'ದೊ ಮೂಜನೆ ಅದೆಟ್ ಉಪ್ಪುನ, ಅಧ್ಯಯನ ಮಲ್ಪೆಡಾಯಿನ ಲೇಖನೊಲು-ತುಳು-ಕೋಡೆ-ಇನಿ-ಎಲ್ಲೆ (ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಶೆಟ್ಟಿ, ಪೊಳಲಿ), ತುಳು ಬಾಸೆದ ಅಮೂಲ್ಯ ಕಾವ್ಯಗ್ರಂಥೊಲು (ವೆಂಕಟರಾಜ ಪುಣಂಚಿತ್ತಾಯ), ತುಳು ಬಾಸೆ (ಡಾ| ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಬಿ. ಶೆಟ್ಟಿ), ತುಳುನಾಡ್ದ ಜನಪದ ನಲಿಕೆಲು (ಪಾಲ್ತಾಡಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಆಚಾರ್) 'ಸಿರಿ ಜಾತ್ರೆ' (ಡಾ| ಪೀಟರ್. ಜೆ. ಕ್ಲಾನ್ | ಎ. ವಿ. ನಾವಡ) ತುಳುನಾಡ್ದ ಐತಿಹ್ಯೊಲು (ತಾಳ್ತಜೆ ವಸಂತ ಕುಮಾರ್), ನಾಗಾರಾಧನೆ (ಸಿದ್ಧಾಪುರ ವಾಸುದೇವ ಭಟ್ಟ) ಪಾಡ್ದನ-ಭೂತಾರಾಧನೆತ ಸಂಶೋಧನೆ (ಡಾ| ಸುಶೀಲಾ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ), ತುಳು ಯಕ್ಷಗಾನ (ಭಾಸ್ಕರ ರೈ ಕುಕ್ಕುವಳ್ಳಿ), ತುಳು ಯಕ್ಷಗಾನ ಕವಿಕುಲು (ಅಗ್ರಾಳ ಪುರಂದರ ರೈ). ತುಳು ಬಾಸೆದ ನಿಘಂಟುಲು (ಡಾ| ಯು. ಪಿ. ಉಪಾಧ್ಯಾಯ), ತುಳು ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ (ಯನ್. ಪದ್ಮನಾಭ ಭಟ್ ಎಕ್ಕಾರ್), ಕಂಬುಳ ಬೊಕ್ಕ ಕೋರಿದ ಕಟ್ಟ (ಅಭಯ್ ಕಾತ್ರಾಡಿ), ತುಳುನಾಡ್ದ ಜನಾಂಗೊಲೆ ಅಧ್ಯಯನ (ವಾಮನ ನಂದಾವರ), ನಾಡ್ದ ಪಂಡಿತೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ತುಳು ಬಾಸೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಧ್ಯಯನ (ಕನರಾಡಿ ವಾದಿರಾಜ ಭಟ್ಟ), 'ತುಳುವೆರೆ ಅಟಿಲ್ದ ತಿರ್ಲ್ವೊರ್ಲು' (ಗೀತಾ ಕೆ.), ತುಳುತ್ತ ಕಿಞ್ಞ ಕತೆಕ್ಲು (ಮುದ್ದು ಮೂಡುಬೆಳ್ಳೆ), ತುಳುಕಾವ್ಯ (ಮುರಳೀಧರ ಉಪಾಧ್ಯ ಹಿರಿಯಡಕ), ತುಳು ನಾಟಕೊಲು (ಐ. ಕೆ. ಬೊಳುವಾರ್), 'ವಸಾಹತು ಚರಿತ್ರೆದ ನೆಯ್ಗೆ-ತುಳು ಕಾದಂಬರಿ' (ಡಾ| ಶಿವರಾಮ ಪಡಿಕ್ಕಲ್), 'ತುಳುತ ಬೆನ್ನಿ ಓಲು? ಏಪ? ಎಂಚ?'(ಬಿ. ಶಿವರಾಮ ಶೆಟ್ಟಿ).
ಅಖಿಲಭಾರತ ತುಳು ಒಕ್ಕೂಟದಗುಲು ನಡಪಾಯಿನ ವಿಶ್ವತುಳುಸಮ್ಮೇಳನ ಕುಡ್ಲಡ್ (1994 ಎಪ್ರಿಲ್ 22, 23, 24) ಕ್ಷೇತ್ರ ಧರ್ಮಸ್ಥಳತ್ತ ಧಮರ್ಾಧಿಕಾರಿ ಡಾ| ಡಿ. ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಡೆರೆನ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಟ್ ಪೊಲರ್ಾಂಡ್. ಈ ಸಮ್ಮೇಳನೊತ್ತ ನೆಂಪುದ ಸಂಚಿಕೆ - 'ಕದಿಕೆ'. ತಾಳವ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಬೇತೆಬೇತೆ ಮೋನೆಲೆನ್ ತೋಜವುನ ಎಡ್ಡೆಡ್ಡೆ ಲೇಖನೊಳು 'ಕದಿಕೆ'ಡ್ ಉಲ್ಲ. 'ತುಳುನಾಡಿನ ಪ್ರಾಚೀನತೆ' (ಡಾ|. ಬಿ. ವಸಂತ ಶೆಟ್ಟಿ), 'ತುಳು ಲಿಪಿ' (ಎಸ್. ಆರ್. ವಿಘ್ನರಾಜ), 'ತುಳುನಾಡ್ದದ ಧಾಮರ್ಿಕ ಪರಂಪರೆ' (ಎಂ. ಪ್ರಭಾಕರ ಜೋಶಿ), 'ತುಳುನಾಡ್ದ್ ಧಾಮರ್ಿಕ ರಂಗೊದ ನಮನೊಲು' (ಅಮೃತ ಸೋಮೇಶ್ವರ), 'ತುಳು ನಾಡ್ದ ಪಬರ್ೊಲು' (ವಾಮನ ನಂದಾವರ), ತುಳುನಾಡಿನ ದೇವಾಲಯಗಳ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ (ವಿಜಯನಾಥ ಶೆಣೈ), 'ತುಳು ನಾಡ್ದ ಪುಲಮದರ್್ - ಅಜ್ಜಿಮದರ್್' (ಡಾ| ಎಸ್. ಎನ್. ಅಮೃತ ಮಲ್ಲ), ಟ್ಯೂಬಿಂಗ್ನಡ್ ಜುಮಾದಿ ಮಲರಾಯ - ಬಲರ್ಿನ್ಡ್ ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡೊ (ಡಾ| ಬಿ. ಎ. ವಿವೇಕ ರೈ), 'ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಲೆನ ವಿಶ್ವರೂಪ' (ಪ್ರೊ| ಸುನೀತಾ ಶೆಟ್ಟಿ), 'ಜಾನಪದ ಬೊಕ್ಕ ತುಳುನಾಡ್ದ ಸತ್ಯ ಜಾನಪದ' (ಬಿ. ಶಿವರಾಮ ಶೆಟ್ಟಿ), 'ತುಳುನಾಡ್ದ ಪ್ರಾಣಿ ಜಾನಪದೊ' (ಅಶೋಕ್ ಆಳ್ವ), ತುಳು ಜಾನಪದ ಬೇಲೆದ ಪೊಸ ಸಾದಿಲು (ಡಾ| ಕೆ ಚಿನ್ನಪ್ಪ ಗೌಡ), ತುಳುನಾಡ್ದ ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯ ಜಾಗೊಲು (ಗಣನಾಥ ಶೆಟ್ಟಿ ಎಕ್ಕಾರ್), ದ. ಕ. ಜಿಲ್ಲೆದ ದಲಿತೆರೆನ ಜೀವನ ವಿಧಾನ (ಪಿ. ಕಮಲಾಕ್ಷ), 'ತುಳು ಪೊಂಜೊವುಲೆನ ಬೆಂಗ್, ಬೇನೆ, ಬೇಸರ್' (ಡಾ| ಸುಶೀಲಾ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ), ತುಳು ರಂಗಭೂಮಿದ ಸಮಸ್ಯೆಲು (ಯು. ಆರ್. ಚಂದರ್), ತುಳು ಸಿನೆಮ ನಡತ್ತ್ ಬತ್ತಿ ಸಾದಿ (ಲೋಕೇಶ ಕಾಯರ್ಗ), ತುಳುನಾಡ್ದ ಆಥರ್ಿಕ ಪ್ರಗತಿಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ದ ಪಾತ್ರ (ಡಾ| ನವೀನ ಚಂದ್ರ ತಿಂಗಳಾಯ).
ಉಡುಪಿ ತುಳುಕೂಟೊದ ಪತ್ತನೇ ವಷರ್ೊದ ಪರ್ಬದ ನೆಂಪು ನಂಬಿಕೆ 'ಪತ್ರಾಯೆ' (1995) ಈ ಬೂಕುದ ಸುರತ್ತ ಅದೆಟ್ಟ್ ಏರ್ಯ ಲಕ್ಷ್ಮೀನಾರಾಯಣ ಆಳ್ವ (ತುಳುತ್ತ ಪೊಲರ್ುತಿಲರ್್) ಡಾ| ಯು. ಪಿ. ಉಪಾಧ್ಯಾಯ (ತುಳುನಾಡ್ದ ಧಾಮರ್ಿಕ ಜೀವನ), ಎ. ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಶೆಟ್ಟಿ ಪೊಳಲಿ (ತುಳು ಚಳವಳ), ಕುದ್ಕಾಡಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ರೈ (ತುಳುವೆರೆನ ತೆಲಿಕೆ-ನಲಿಕೆ, ಬರವು ನರವು), ನಾಗೇಂದ್ರ ರಾವ್ (ಗ್ರಾಮ ಪದ್ಧತಿ) ಮೊಗಲೆನ ಲೇಖನೊಲು ಉಲ್ಲ. 'ಬರವು ನರವು' ಪುದರ್ದ ರಡ್ಡನೇ ಅದೆಟ್ ಪ್ರಾಕ್ದ ಮಾಜಿ ತುಳು ಗ್ರಂಥೊಲೆನ್ ವೆಂಕಟರಾಜ ಪುಣಿಂಚತ್ತಾಯೆರ್, 'ಕಾವೇರಿ'ನ್ ಪದ್ಮನಾಭ ಕೇಕುಣ್ಣಯೆರ್, 'ಶ್ರೀಭಾಗವತೊ'ನು ಪಾದೆಕಲ್ಲ್ ವಿಷ್ಣುಭಟ್ಟ, 'ಕಾನಿಗೆ'ನ ನಿಟ್ಟೂರು ಸಂಜನ ಭಂಡಾರಿ, ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣದ ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಗುರಿಕಾರ್ರೆನ್ ಡಾ| ಶ್ರೀರಮಣಾಚಾಯರ್ೆರ್, ತುಳು ಬರಹೊನು ಜಿ. ಆರ್. ರೈಕುಲು ಪರಿಚಯ ಮಲ್ತ್ದೆರ್.
'ಪತ್ತಾಯೊ'ದ 'ಬದ್ಕ್ ಬಂಗಾರೊ' ಪುದರ್ದ ಮೂಜಿನೇ ಅದೆಟ್ 'ತುಳುವೆರೆನ ಇಲ್ಲ್ ಬಾಕಿಲ್ ದುತ್ತೈತ' (ಡಾ| ಸುಶೀಲಾ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ), 'ತುಳುವೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಸಂಪ್ರದಾಯ' (ಆತ್ರಾಡಿ ಅಮೃತಾ ಶೆಟ್ಟಿ) - ಈ ಲೇಖನೊಲು ಉಲ್ಲ. 'ಕಟಕಟ್ಲೆ' ಇಪ್ಪುನ ನಾಲನೇ ಅದೆಟ್ 'ಕೆಡ್ಡಸ' (ಅಮೃತ ಸೋಮೇಶ್ವರ) 'ಬಡಕಾಯಿ ಪರ್ಬ' (ಕ್ಯಾಥರೀನ್ ರಾಡ್ರಿಗಸ್) 'ಗರೋಡಿ-ಬೆಮರ್ೆರ್' (ಗಂಗಾಧರ ಕಿದಿಯೂರು), ದೈವಾವೇಶ (ಅರುಣ್ಕುಮಾರ್ ಎಸ್. ಆರ್.), ಕೇವು ಕಜಿಂಬು (ಅಶೋಕ ಆಳ್ವ) 'ಬಸರೂರಿನ ತುಳುವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ' (ಸುಧಾ ಹರಿದಾಸ್ ರಾವ್) ನೆತ್ತ ಮಾತ ವಿಷಯ ಬುಡ್ಪಾದ್ ಪಣ್ತೆರ್. 'ಆಟ-ನಾಟಕ-ವಿಚಾರ' ಪುದರ್ದ ಐನನೇ ಅದೆಟ್ ತುಳುನಾಡ್ದ ನಲಿಕೆಲು (ಡಿ. ಯದುಪತಿ ಗೌಡ), ತುಳು ಯಕ್ಷಗಾನ (ನಾರಾಯಣ ಶೆಟ್ಟಿ ಕಿನ್ನಿಗೋಳಿ ಬೊಕ್ಕ ಅನಂತರಾಮ ಬಂಗಾಡಿ), ದ. ಕ. ವೃತ್ತಿರಂಗಭೂಮಿದ ನಾಧನೆಲು (ವಿಠಲ ಕಬಳ) ಈ ಸಂಗತಿಲೆನ ಪರಿಚಯ ಉಂಡು.
ತುಳುಕೂಟ ಬೆಂಗಳೂರ್ದ ಬೊಲ್ಲಿಪರ್ಬೊದ ನೆಂಪುನಂಚಿಕೆ - 'ಬೊಲ್ಲಿ' (2000) 'ತುಳುನಾಡ್ದ ಪೆರ್ಮೆದ ರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕ' (ತುಕಾರಾಮ ಪೂಜಾರಿ), ಬೊಂಬಾಯಿಡ್ ತುಳುತ್ತ ಬುಳೆಬ್ಬಿಲ್ (ಡಾ| ಸುನೀತಾ ಶೆಟ್ಟಿ), ತುಳು ಪತ್ರಿಕೆಲು ಕೋಡೆ-ಇನಿ-ಎಲ್ಲೆ (ಪಿ. ಎಸ್. ರಾವ್), ಸಮನ್ವಯ ಸಾಮರಸ್ಯ ತುಳುನಾಡ್ದ ಇತಿಹಾಸ ಭವಿಷ್ಯ (ಆನಂದಕೃಷ್ಣ) 'ತುಳುನಾಡ್ದ ಪಡ್ದೆಯಿ' (ಕೆ. ಉಷಾ ಪಿ. ರೈ) ನರ್ತನ ಬೊಕ್ಕ ನಟನಾ ಜಗತ್ಡ್ ತುಳುವೆರ್ (ಕುದ್ಕಾಡಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ರೈ) ಪರವೂರುಡು ತುಳು (ಡಾ| ಸಂಜೀವ ಶೆಟ್ಟಿ, ಮಉಂಬಯಿ), ತುಳು ಯಕ್ಷಗಾನ (ಡಾ| ಪ್ರಭಾಕರ ಜೋಷಿ), ತುಳುನಾಟಕ ಕೇನ್ದಿನ, ತೂತಿನ (ಕ್ಯಾಥರೀನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್) ಇಂಚಿನ ಎಡ್ಡೆ ಲೇಖನೊಲು 'ಬೊಲ್ಲಿ'ಡ್ ತಿಕ್ಕುವ.
ಡೆಲ್ಲಿದ ತುಳುನಾಡ್ ಡೆವಲೆಪ್ಮೆಂಟ್ ಫೋರಂ ನಡಪಾಯಿನ ತುಳುವೆರೆನ ಸೇರ್ಗೆದ ನೆಂಪು ಸಂಚಿಕೆ - 'ದಿಲ್ಲಿಡ್ ತುಳು ಬೊಲ್ಪು' (2003). ನೆಟ್ಟ ದೆರ್ತ್ ತೋಜುನ ಲೇಖನ - ಡಾ| ವಾಮನ ನಂದಾವರದಾರೆನ ವೈ -ತುಳು ಲಾಂಗ್ವೆಜ್ ಡಿಸರ್ವ್ಸ್ ಪ್ರಾಪರ್ ರೆಕೊಗ್ನಿಷನ್ - ಸದಾನಂದ ಸುವಣರ್ೆರೆನ 'ತುಳು ರಂಗಭೂಮಿ', ಎಂ. ಜಾನಕಿ ಬ್ರಹ್ಮಾವರದಾರೆನ 'ತುಳು ಗದ್ಯ' ನಿನೆವುಡು ಒರಿಪುನ ಲೇಖನೊಲು.
ಕನರ್ಾಟಕ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿದ ದಶಮಾನೋತ್ಸವದ ನೆಂಪು ಸಂಚಿಕೆ - 'ಸಾಹಿತ್ಯಸಿರಿ' (2004). ನೆಟ್ಟಪ್ಪುನ ಕತೆ, ಕವಿತೆ, ಲೇಖನೊಲೆನ ಪೈಕಿ ರಡ್ಡೆತ ಪುದರ್ ಮೂಲು ಉಲ್ಲೇಖ ಮಲ್ಪುವೆ - 'ತುಳು ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ ಕಾಪೋ' (ಡಾ| ಸುನೀತಾ ಎಂ. ಶೆಟ್ಟಿ) 'ಐರಾವತೊದೊಟ್ಟಿಗೆ ಒಂಜಿ ಸುತ್ತು' (ಡಾ| ಕಮಲಾಕ್ಷ ಕೆ.)
'ನಿಶಾನಿ' (2007) ಬದಿಯಡ್ಕೊಡ ನಡತ್ತಿನ ತುಳು ಆಯನದೊ ನೆಂಪುತ್ತಗೊ. 'ಕುಂಡುಗರೆ ಬೂತೊದ ಪಿನ್ಪಿರೊ' (ಕೇಶವ ಶಬ್ರಿ ಕೆ. ಆದೂರು), 'ಅಮರ್ ಬೀರೆರ್ ಪಿನ್ಪಿರೊ' (ಎಂ. ಕೆ. ಕುಕ್ಕಾಜೆ) - ಮೂಲು ದಾಖಲಾತ್ಂಡ್. 'ನಿಶಾನಿ'ಡ್ ಪತ್ತ್ ಲೇಖನ, ಪದಿನೇಳ್ ಕಬಿತೆ, ರಡ್ಡ್ ಕತೆ ಉಂಡು. ವೆಂಕಟರಾಜ ಪುಣಿಂಚಿತ್ತಾಯೆರ್ 'ತುಳು ಭಾಗವತದಲ್ಲಿ ವರ್ಣನೆ ಮತ್ತು ನಿರೂಪಣೆ', ಅಮ್ತ ಸೋಮೇಶ್ವರದಾರೆನ 'ತುಳುನಾಡಿನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಹರೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು', ಡಾ| ವಾಮನ ನಂದಾವರದಾರೆನ 'ತುಳು ಬಾಸೆದ ಬುಳೆಬ್ಬಿಲ್' ಮದಪ್ಪಂದೆ ಓದೊಡಾಯಿನ ಲೇಖನೊಲು.
'ಅರ್ದಲ' (2009) ಬದಿಯಡ್ಕದ ತುಳುವೆರೆ ಅಯನ ಕೂಡದೊ ನೆಂಪುದ ಬೂಕು. ಈ ಬೂಕುಡು ತುಳು ಲಿಪಿಟ್ಟೇ ಅಚ್ಚಾತಿನ ರೆಡ್ಡ ಮೂಜಿ ಲೇಖನ ಉಂಡು. 'ಎಣ್ಣೂರ ಗುತ್ತದ ದಾರಾಮು ಪೊಣ್ಣೋವು' 'ದೆಯೊಕ್ಕು ಮಗಳೆ ಪಾಡ್ದನ' ಮೂಲು ಅಚ್ಚ್ಗ್ ಬೈದ. ಡಾ| ವೆಂಕಟರಾಜ ಪುಣಿಂಚಿತ್ತಾಯರೆನ 'ಐನೂದು ವಸರ್ೊಗು ದುಂಬುತ ತುಳು ಕಾವ್ಯ ಪರಂಪರೆ', ಕೇಶವ ಶೆಟ್ಟಿ ಕೆ. ಆದೂರುದಾರೆನ 'ಕಾಸರಗೂಡು ಜಿಲ್ಲೆಯ ತುಳು ಜನಾಂಗಗಳು' 'ಅರ್ದಲ'ಡಿಪ್ಪುನ ಮದೆಪ್ಪೆರಾವಂದಿನ ಲೇಖನೊಲು.
ಈ ಲೇಖನ ಪುಟಮಿತಿಡ್ಡಾವರ 'ಪಟ್ಟಿ' ಆಪಿನಿ ಅತ್ತಂದೆ ಬೇತೆ ತಾದಿ ತೋಜುಜ್ಜಿ. ಆಂಡ ಪಟ್ಟಿಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಲೇಖನೊಳೆನ್ ನಾಡ್ದ್ ಉಂಡು ಬಂಗಾರ್ದ ಪದ್ದೆಯಿ ಪಟ್ಟೀಂದ್ ಗೊತ್ತಾವುಂಡು.
ಪಡ್ದಾಯಿದ, ಯುರೋಪ್ದ ಯಿದ್ದಿಶ್ ತುಳುತ್ತ ಲಕ್ಕನೇ ಒಂತೆ ಲಕ್ಷ ಜನ ಪಾತೆರ್ಪಿನ ಬಾಸೆ. ಆ ಬಾಸೆದ ಸಾಹಿತಿ ಐಸಾಕ್ ಬಾಷೆವಿಸ್ ಸಿಂಗರ್ ಮೇರ್ಗೆ 1978ನೆ ಇಸ್ವಿಡ್ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಕೊರಿಯೆರ್. ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗೆತೊಂಡ್ ಮಲ್ತಿನ ಬಾಸಣೊಡು ಸಿಂಗರ್ ಯದ್ದಿಶ್ ಬಾಸೆದ ಬಗ್ಗೆ ಪಣ್ತಿನ ಪಾತೆರ ಎಂಕಲ್ನ ತುಳು ಬಾಸೆ ಸಾಹಿತ್ಯೊಗುಲಾ ಸರಿಯಾದ್ ಕೂಡ್ದು ಬರ್ಪುಂಡು-ನನಗೆ ಯಿದ್ದಿಶ್ ಭಾಷೆ ಹಾಗೂ ಅದನ್ನು ಮಾತನಾಡುವ ಜನತೆ ಬೇರೆಬೇರೆಯಲ್ಲವೆನಿಸಿದೆ. ಯಿದ್ದಿಶ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿನ ಬನಿ, ಜೀವನೋತ್ಸಾಹ, ಸಹನೆ ಅಲ್ಲಿನ ಜನರ ಬದುಕಿನಿಂದ ಬಂದದ್ದು. ಈ ಭಾಷೆ ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಮಾನವನ ಬಗೆಗಿನ ಗೌರವ-ಘನತೆಯೂ ಆ ಬದುಕಿನ ಫಲವೇ ಆಗಿದೆ. ಯಿದ್ದಿಶ್ನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯಕರ ವಿನೋದವಿದೆ. ದಿನನಿತ್ಯದ ಬದುಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ಅಪಾರ ಗೌರವವಿದೆ. ಪ್ರೀತಿ ಸಹನೆಗಳನ್ನು ಅದು ಒಪ್ಪಿ ಆಲಂಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಯಿದ್ದಿಶ್ ಮನೋಭಾವ ತೀರ ಒರಟಾದುದಲ್ಲ. ಯಶಸ್ಸನ್ನೂ ಅದು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ಸಿದ್ಧವಿಲ್ಲ. ಸಾಧನೆಯ ಮೂಲಕ ಗಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ಅದು ಯಾವುದನ್ನೂ ತನ್ನ ಹಕ್ಕೆಂದು ಪಡೆಯದೆ ಗೊಂದಲಗಳ ನಡುವೆ ಮೂಡುವ, ವಿನಾಶದ ಮಧ್ಯೆ ಅರಳುವ ಸೃಷ್ಟಿ ಶಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಗಾಢ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೊಂದಿದೆ ...... ಯಿದ್ದಿಶ್ ಇನ್ನೂ ಸತ್ತಿಲ್ಲ, ಜಗತ್ತು ಕಾಣದ ಅದ್ಭುತ ಸಂಪತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿದೆ.
ಸ್ಮರಣಸಂಚಿಕೆಲು
1. 'ಪೊಲರ್ು' - 1983. (ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ, ಬೆಂಗಳೂರು - 1983)
ಸಂಪಾದಕ ಮಂಡಳಿ - ವಿಶುಕುಮಾರ್, ಈಶ್ವರ ಭಟ್ ದೈತೋಟ ಮತ್ತಿತರರು.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ತುಳುಕೂಟ, ಬೆಂಗಳೂರು.
2. 'ಮದಿಪು' - 1984. ಕುಡ್ಲ ತುಳು ಕೂಟದ ಮೂಜಿನೇ ಸಮ್ಮೇಳನ.
ಮುಖ್ಯಸಂಪಾದಕರು - ಡಾ| ಬಿ. ಎ. ವಿವೇಕ ರೈ.
3. 'ಪನಿಯಾರ - 1989. ಅಖಿಲಭಾರತ ತುಳು ಸಮ್ಮೇಳನ, ಮೂಲ್ಕಿ.
ಸಂಪಾದಕೆ - ಕೆ. ಚಿನ್ನಪ್ಪಗೌಡ.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ತುಳುಕೂಟ (ರಿ), ಮಂಗಳೂರು.
4. 'ಕದಿಕೆ' - 1994. ವಿಶ್ವತುಳು ಸಮ್ಮೇಳನ, ಮಂಗಳೂರು.
ಸಂಪಾದಕಿ - ಕೆ. ಲೀಲಾವತಿ.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ಅಖಿಲಭಾರತ ತುಳು ಒಕ್ಕೂಟ (ರಿ), ಮಂಗಳೂರು.
5. 'ಪತ್ತಾಯೊ' - 1995. ಉಡುಪಿ ತುಳುಕೂಟದ ಪತ್ತನೇ ವರ್ಸದ ಪರ್ಬ.
ಪ್ರಧಾನಸಂಪಾದಕೆರ್ - ಡಾ| ಯು. ಪಿ. ಉಪಾಧ್ಯಾಯ.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ತುಳುಕೂಟ, ಉಡುಪಿ.
6. 'ಬೊಲ್ಲಿ' - 2000. ಬೆಂಗಳೂರು ತುಳುಕೂಟದೊ ಬೊಲ್ಲಿ ಪರ್ಬ.
ಮುಖ್ಯ ಸಂಪಾದಕಿ - ಕೆ. ಪಿ. ರೈ.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ತುಳು ಕೂಟ, ಬೆಂಗಳೂರು.
7. 'ಡಿಲ್ಲಿಡ್ ತುಳು ಬೊಲ್ಪು' - 2003.
ಸಂಪಾದಕರು - ಸ್ಮರಣಸಂಚಿಕೆ ಸಮಿತಿ.
ತುಳುನಾಡು ಡೆವೆಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಫೋರಂ, ನವದೆಹಲಿ.
8. 'ಸಾಹಿತ್ಯಸಿರಿ' - 2004. ದಶಮಾನೋತ್ಸವ ನೆಂಪು ಸಂಚಿಕೆ.
ಪ್ರಧಾನ ಸಂಪಾದಕೆರ್ - ಡಾ| ವಾಮನ ನಂದಾವರ.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ಕನರ್ಾಟಕ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಮಂಗಳೂರು.
9. 'ನಿಶಾನಿ' - 2007. ತುಳುವೆರೆ ಆಯನೊ ನೆಂಪುತ್ತಗೊ
ಸಂಪಾದಕೆರ್ - ಡಾ| ಕೆ. ಕಮಲಾಕ್ಷ ಮಧುರಕಾನನ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಭಟ್, ಕೇಶವ ಶೆಟ್ಟಿ ಕೆ. ಆದೂರು.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ತುಳುವೆರೆ ಆಯನೊ ಸಮಿತಿ, ಬದಿಯಡ್ಕ, ಪೆರಪಾಲ - 671551. (ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆ)
10. 'ಅರ್ದಲ' - 2009. ತುಳುವೆರೆ ಆಯನೊ - ನೆಂಪುದ ಬೂಕು.
ಸಂಪಾದಕೆರ್ - ರಾಧಾಕೃಷ್ಣ ಕೆ. ಉಳಿಯತ್ತಡ್ಕ.
ಪ್ರಕಾಶಕರು - ತುಳುವೆರೆ ಆಯನ ಕೂಟ, ಬದಿಯಡ್ಕ, ಪೆರಡಾಲ - 671551.
